Utworzony  w celu ochrony wapiennego ostańca jurajskiego - Góry Zelce, który wznosi się 45 metrów ponad krawędź doliny Warty. Leży on na wysokości około 220 m n.p.m. Liczne zjawiska krasowe, m.in. jaskinie (w tym: Jaskinia Niespodzianka, Zanokcica, Stalagmitowa, Za Kratą, Dwuwylotowa, Draba, Mała, Profesora Samsonowicza). Do ruchu turystycznego przystosowane były jaskinie: Stalagmitowa i Za Kratą. Wyposażono je w żelazne drabiny ułatwiające pokonanie jaskiniowych studni. Obecnie wstęp do wszystkich jaskiń na terenie rezerwatu dozwolony jest jedynie za zgodą Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Łodzi. W jaskiniach odkryto stanowiska kopalnej fauny plioceńskiej. Powierzchnię wzgórza porastają murawy kserotermiczne i naskalne. Obszar rezerwatu jest najbardziej na północ wysuniętym przykładem „jurajskiego” krajobrazu w Polsce (ostańce skalne, jaskinie itp.)